Khi cuộc họp quan trọng của Fed đang đến gần, một câu hỏi lớn được đặt ra: Liệu Fed có tiếp tục con đường cắt giảm lãi suất trong năm 2025? Dù thị trường gần như chắc chắn về một đợt cắt giảm lãi suất trong tuần này, nhưng những bước đi tiếp theo vẫn còn là ẩn số.
Theo các tín hiệu gần đây từ các quan chức Fed, đợt cắt giảm sắp tới có thể đánh dấu cột mốc cuối cùng trong giai đoạn đầu của chiến lược giảm lãi suất theo hai bước.
Trong giai đoạn đầu, Fed dễ dàng thực hiện cắt giảm lãi suất nhờ hai lý do: mức lãi suất hiện tại vẫn cao và Fed đã kiên nhẫn chờ đợi các tín hiệu tích cực từ xu hướng lạm phát. Nhìn lại, Fed đã cắt giảm mạnh 0,5 điểm phần trăm vào tháng 9, sau đó giảm thêm 0,25 điểm phần trăm vào tháng 11. Nếu thực hiện thêm đợt cắt giảm trong tuần này, đây sẽ là lần thứ ba liên tiếp.
Tuy nhiên, nhiều thành viên của Fed đã bắt đầu yêu cầu có thêm bằng chứng rõ ràng hơn về việc lạm phát giảm nhiệt hoặc thị trường lao động suy yếu trước khi tiếp tục hạ lãi suất.
“Chúng ta đang ở tại hoặc gần điểm phù hợp để giảm tốc độ cắt giảm lãi suất,” Chủ tịch Fed Cleveland, bà Beth Hammack, nhận định vào đầu tháng này. Bà dẫn chứng hai trường hợp trong những năm 1990, khi Fed nhanh chóng hạ lãi suất tổng cộng 0,75 điểm phần trăm, sau đó chuyển sang quan sát diễn biến thị trường.
Thông điệp thận trọng này dự kiến sẽ được thể hiện trong dự báo lãi suất quý này và bài phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell tại cuộc họp báo ngày 19/12.
Một khái niệm quan trọng đang được thảo luận sôi nổi là “lãi suất trung lập” – tức là mức không thúc đẩy cũng không kìm hãm nền kinh tế.
Theo đánh giá của nhiều quan chức Fed, những căn cứ cho đợt hạ lãi suất tháng 11 vẫn còn nguyên giá trị và có thể ủng hộ ít nhất một đợt cắt giảm nữa. “Lý do để cắt giảm là họ vẫn nghĩ họ còn khá xa mức trung lập và lạm phát dường như đang có xu hướng giảm”, Dean Maki, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Point72 Asset Management nhận định.
Với lãi suất hiện tại ở mức 4.6%, ngay cả khi giảm thêm 0.25 điểm nữa, con số này vẫn cao hơn nhiều so với ước tính về mức trung tính (từ 2.5% đến 4%). Cựu Phó Chủ tịch Fed Donald Kohn nhận xét: “Có vẻ như còn khoảng từ 50 đến 75 điểm cơ bản nữa mới đạt đến đích”.
Tuy nhiên, một số quan chức có thể phản đối việc tiếp tục cắt giảm, cho rằng nền kinh tế không cần lãi suất thấp hơn và lo ngại về việc giá tài sản như cổ phiếu và Bitcoin tăng nhanh có thể thúc đẩy chi tiêu và cản trở xu hướng giảm lạm phát.
Ngoài ra, thị trường lao động vẫn chưa có dấu hiệu suy yếu như dự đoán hồi cuối mùa hè, trong khi tiến trình giảm lạm phát đã chững lại. “Tình hình không quá tệ, nhưng lạm phát không giảm như kỳ vọng,” ông Dean Maki, kinh tế trưởng tại Point72 Asset Management, nhận định.
Một yếu tố phức tạp khác là các chính sách sắp tới của ông Trump. Chẳng hạn, việc thắt chặt nhập cư có thể khiến tiền lương tăng cao nhưng đồng thời lại làm giảm nhu cầu tiêu dùng. Thuế quan có thể đẩy giá cả tăng lên nhưng lại thu hẹp lợi nhuận doanh nghiệp và tác động tiêu cực đến tâm lý thị trường. Chủ tịch Fed Jerome Powell đã thẳng thắn chỉ ra nhiều điểm chưa rõ ràng trong chính sách thuế quan, bao gồm phạm vi áp dụng, mức độ ảnh hưởng, và thời gian cảnh báo dành cho doanh nghiệp. “Chúng ta cần chờ xem diễn biến thực tế,” ông nói.
Hiện tại, một số lãnh đạo Fed như ông Raphael Bostic tại Atlanta và ông Alberto Musalem tại St. Louis cho rằng còn quá sớm để đưa các thay đổi chính sách này vào dự báo. Tuy nhiên, cựu Chủ tịch Fed Boston, ông Eric Rosengren, lại có quan điểm khác: “Thật khó để bỏ qua những điều sẽ xảy ra vào ngày 20/1 (ngày nhậm chức của ông Trump) khi đang đưa ra các dự báo vào giữa tháng 12.”
Chủ tịch Fed Chicago, Austan Goolsbee, đã tóm lược thách thức này một cách thấu đáo. Ông chia sẻ rằng mình “không thoải mái” khi định hình chính sách dựa trên “những suy đoán chính trị,” nhưng cũng nhấn mạnh rằng “chúng ta không nên chỉ ngồi chờ và phản ứng.” Quan điểm này phản ánh bài toán nan giải của Fed: làm thế nào để duy trì tính độc lập trong điều hành chính sách tiền tệ, đồng thời vẫn linh hoạt ứng phó với những thay đổi lớn có thể xảy ra trong chính sách kinh tế sắp tới.
Vũ Hạo (Theo WSJ) | FiLi
