Tuyên bố ‘ngành thép giỏi lắm chỉ đi ngang’, Hoa Sen (HSG) xoay xở thế nào để giữ vững vị thế dẫn đầu mảng tôn mạ?

Trước những thách thức từ thị trường xuất khẩu, Hoa Sen (HSG) cho biết đang điều chỉnh chiến lược để thích ứng với xu hướng bảo hộ thương mại toàn cầu.

Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên diễn ra vào tháng 3 vừa qua, ông Lê Phước Vũ – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoa Sen (HoSE: HSG) – đã có những phát biểu thẳng thắn, phản ánh góc nhìn thực tế về triển vọng ngành thép trong thời gian tới.

Theo ông Vũ, năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục là một năm đầy khó khăn đối với ngành thép, trong bối cảnh các hàng rào thương mại ngày càng được siết chặt, cùng với những bất ổn địa chính trị phức tạp. Đặc biệt, sau khi ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, các chính sách bảo hộ mang tính cứng rắn như “America First” nhiều khả năng sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ, tạo thêm áp lực cho hoạt động thương mại toàn cầu. Không chỉ thị trường Mỹ, châu Âu cũng đang thắt chặt nhập khẩu với hạn ngạch thấp, chỉ dao động từ 20.000 – 30.000 tấn/tháng. Thêm vào đó, Ấn Độ và Malaysia đã bắt đầu khởi kiện chống bán phá giá đối với thép Việt Nam, càng làm cho hoạt động xuất khẩu đối mặt với nhiều trở ngại.

Ông Vũ thừa nhận: “Trong xu thế này, xuất khẩu sẽ là bài toán khó với hầu hết doanh nghiệp trong trung hạn. Đây là vấn đề rất nghiêm trọng. Với những yếu tố khách quan như vậy, buộc chúng ta phải điều chỉnh chiến lược và cách vận hành để thích ứng. Nói thật, ngành tôn thép giỏi lắm thì giữ được ở mức đi ngang, chứ xu hướng chung là sẽ đi xuống.”

Trước những thách thức dồn dập từ thị trường quốc tế, các doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu lớn, đặc biệt là Hoa Sen – vốn phụ thuộc tới 60% vào xuất khẩu – đang đối mặt với áp lực lớn. Trong bối cảnh Chủ tịch Lê Phước Vũ đưa ra nhận định thẳng thắn “ngành tôn thép giỏi lắm chỉ đi ngang”, câu hỏi đặt ra là liệu Hoa Sen có thể giữ vững vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực tôn mạ hay không trong thời gian tới?

Chiến lược “mua tận gốc, bán tận ngọn”

Ngay từ những bước đi đầu tiên, Tập đoàn Hoa Sen đã lựa chọn con đường riêng biệt bằng cách loại bỏ khâu trung gian trong quá trình nhập khẩu nguyên liệu nhằm tối ưu hóa chi phí sản xuất. Đồng thời, doanh nghiệp chú trọng xây dựng mạng lưới phân phối rộng khắp cả nước để đưa sản phẩm chất lượng cao đến tận tay người tiêu dùng với mức giá cạnh tranh.

Chiến lược “mua tận gốc, bán tận ngọn” không chỉ giúp Hoa Sen củng cố vị thế trên thị trường nội địa, mà còn tạo lợi thế đáng kể trong việc mở rộng ra thị trường quốc tế. Để hoàn thiện mô hình kinh doanh này, từ năm 2006, Hoa Sen đã đầu tư xây dựng nhà máy cán nguội nhằm chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào, giảm thiểu sự phụ thuộc và nâng cao biên lợi nhuận.

Hiện nay, Hoa Sen sở hữu hệ thống gồm 10 nhà máy đặt tại nhiều tỉnh thành trên cả nước, cùng mạng lưới hơn 500 chi nhánh bán lẻ, được vận hành thông qua hệ thống quản trị hiện đại và nền tảng ERP. Mô hình khép kín này giúp doanh nghiệp kiểm soát hiệu quả chất lượng sản phẩm và đẩy nhanh tiến độ đưa hàng hóa ra thị trường, đồng thời duy trì mức chi phí hợp lý.

Đẩy mạnh chiến lược “Bắc tiến”

Việc liên tục mở rộng hệ thống phân phối nội địa giúp HSG chiếm lĩnh vị trí số 1 thị phần tôn mạ và đứng thứ 2 trong ngành ống thép. Trong năm tài chính 2024 (1/10/2023 – 30/9/2024), Hoa Sen ghi nhận mức tăng trưởng tích cực về thị phần tiêu thụ tôn mạ và ống thép, lần lượt đạt 26% và 16,8%, nhờ chiến lược mở rộng ra thị trường miền Bắc thay vì chỉ tập trung vào khu vực phía Nam.

Theo nhận định của Chứng khoán NH Việt Nam, việc đẩy mạnh thị trường nội địa của Hoa Sen là hợp lý, đặc biệt trong bối cảnh giá trị nhập khẩu sắt thép từ Trung Quốc tăng mạnh 32,2% trong năm 2024. Riêng quý I năm tài chính 2025 (1/10 – 31/12/2024), sản lượng tiêu thụ tôn mạ của HSG đạt gần 395 nghìn tấn, tăng 9,5% so với cùng kỳ với tỷ trọng phân phối 3 miền Bắc – Trung – Nam lần lượt là 48% – 9,9% – 42,1%.

Tích trữ hàng tồn kho giá rẻ

Giống như nhiều doanh nghiệp trong ngành, HSG có xu hướng tích trữ thép cuộn cán nóng (HRC) – nguyên liệu đầu vào chính sản xuất tôn mạ trong khoảng 2 – 3 tháng, do đó giá trị hàng tồn kho có ảnh hưởng đáng kể đến biên lợi nhuận gộp theo từng quý.

Từ quý II năm tài chính 2024 (bắt đầu từ 1/1/2024), giá HRC đã giảm hơn 20%, qua đó cải thiện biên lợi nhuận của doanh nghiệp. Nắm bắt cơ hội này, trong quý I năm tài chính 2025, Hoa Sen tiếp tục gia tăng dự trữ nguyên liệu, thể hiện qua mức tăng 14,7% về giá trị hàng tồn kho so với quý trước.

Chứng khoán NH Việt Nam nhận định, biên lợi nhuận gộp của HSG trong năm tài chính 2025 sẽ cải thiện lên mức trung bình 11 – 12%, nhờ vào 3 yếu tố chính: (1) tích trữ hàng tồn kho giá thấp, (2) chênh lệch giá mua – bán tiếp tục có lợi và (3) hoàn nhập một phần dự phòng hàng tồn kho khi kỳ vọng giá bán thành phẩm phục hồi nhẹ trong năm tới.

Trong bối cảnh thị trường còn nhiều biến động, Hoa Sen đang từng bước củng cố nội lực, nâng cao hiệu quả hoạt động và thích ứng linh hoạt với xu hướng bảo hộ thương mại toàn cầu. Việc duy trì chiến lược kinh doanh riêng biệt, kiểm soát tốt chi phí và mở rộng mạng lưới phân phối sẽ tiếp tục là nền tảng giúp doanh nghiệp giữ vững vị thế dẫn đầu ngành tôn mạ Việt Nam, đồng thời tạo đà để bứt phá khi thị trường hồi phục.

Ánh Nguyệt | KTĐT